EU Civil Protection overstromingsoefening in Tsjechië
In oktober nam het ‘Extreme High Capacity Pumps’ (EHCP) team deel aan de meerdaagse oefening EU MODEX CZECH 2023 in Tsjechië. Het EHCP team is in 1953 opgericht naar aanleiding van de watersnoodramp in Zeeland en valt onder verantwoordelijkheid van het Departementaal Coördinatiecentrum Crisisbeheersing van het ministerie van IenW. Het EHCP team bestaat dit jaar dus 70 jaar!
Het EHCP team wordt ingezet bij nationale en internationale rampen bijvoorbeeld bij overstromingen, watertekort of verzilting van oppervlaktewater. De kernbezetting bestaat uit collega’s van Rijkswaterstaat, Waterschap Hollandse Delta, Waterschap Rivierenland en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Zij maken gebruik van
- tien diesel gedreven noodpompen met een capaciteit van 3000 m3/uur,
- tien diesel gedreven noodpompen van 5000 m3/uur en
- een grote hoeveelheid aan hulpmiddelen zoals zuig- en persbuizen.
Inzet van het EHCP team
Elke overheid kan een beroep doen op deze gegarandeerde capaciteit, er moet dan wel sprake zijn van een ramp of grote economische schade. De afgelopen jaren is het EHCP team onder meer ingezet in:
- New Orleans (Hurricane Katrina),
- Duitsland (overstroming van de Elbe),
- België (watertekort Albertkanaal),
- IJsselmeer (dreigende verzilting drinkwater),
- IJmuiden (defect gemaal Rijkswaterstaat) en
- Utrecht (uitval Klimaatbestendige Wateraanvoer West Nederland).
Afgelopen zomer kwamen ze nog in actie bij de stuw in Grave door het Maas-Waal kanaal vol te pompen.
EU certificeringsoefening in Tsjechië
Het EHCP team is opgenomen in het EU Civil Protection Mechanism. Elke vijf jaar vindt de certificeringsoefening plaats met allerlei trainingen voor zowel voor het team als voor individuele teamleden. Half oktober vond de vijfjaarlijkse certificeringsoefening met een overstromingsscenario plaats in Ostrava in Tsjechië.
Tijdens deze vierdaagse 24/7 oefening moest het EHCP team verschillende werkzaamheden uitvoeren zoals:
- van het laden van de vrachtwagens,
- het afhandelen van grens en logistieke faciliteiten,
- het bedenken en berekenen van de pompinstallatie,
- het opbouwen van de pompinstallatie,
- het verhelpen van storingen,
- het te woord staan van de pers,
- het managen van het netcentrische systeem van de Verenigde Naties,
- rapportages en plannen maken en
- het houden van toolbox meetings en leiding en coördinatie.
Ook moest het EHCP team onder forse tijdsdruk onder andere binnen een uur opstelplannen en veiligheidsplannen maken, overleggen voeren met de lokale brandweer en gemeente (deels rollenspel en deels met de echte functionarissen), waren er (Lotus) slachtoffers en werd het EHCP team op de proef gesteld door burgers die in opstand kwamen, negatieve berichten in de media en hadden ze te maken met diefstal op de Base of Operations (een tijdelijk commando centrum).
Certificering en feedback
Bij deze oefening namen pompenteams deel vanuit Duitsland, Zweden, Polen, Italië en Bosnië-Herzegovina. Bij alle deelnemende teams was vrijwel continu een trainer aanwezig die feedback gaf en de resultaten besprak. Dit resulteerde voor het EHCP team in een positieve beoordeling op dit deel van de certificering (veldoefening).
Opvallend (maar dit is binnen het team bekend) is dat het EHCP team kan verbeteren met een hiërarchische en herkenbare leiding. Vrijwel alle rampenbestrijdingsteams hebben een rangen-structuur, zoals Defensie en de brandweer. Echter, het EHCP team is een civiel team. Bijvoorbeeld op de kleding wordt geen gebruik gemaakt van strepen en sterren. Aan de andere kant viel het EHCP team positief op door de grote aandacht voor het veilig werken op de pomplocatie en de goede sfeer tussen de teamleden onderling en de samenwerking met de lokale autoriteiten.